Paşinyanın haqlı, Ermənistanın haqsız olması

Paşinyanın haqlı, Ermənistanın haqsız olması

Xüsusilə Ermənistan Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin seçilməsindən sonra hökumətin tənqidləri təkcə hökumət əleyhinə olan qüvvələr tərəfindən deyil, həm də hökuməti güclü şəkildə dəstəkləyən siyasi və vətəndaş qrupları tərəfindən dəfələrlə artdı. Lakin Konstitusiya Məhkəməsi ətrafında yaranan vəziyyət aysberqin yalnız xəyalən görünən bir hissəsidir. Bununla yanaşı Ermənistanda hər gün hakimiyyətə qarşı narazılığı və tənqidləri artıran dərin proseslər baş verir. “168.am” nəşrində dərc olunan məqalədə qeyd olunur ki, bir çox nümunə var, ən sonuncusu dünən baş verən “nəticə”dir, belə ki, etiraz dalğası nəticəsində Paşinyan Ermənistan Səhiyyə nazirinə R. Yolyan adına Hematoloji Mərkəzinin direktoru ilə əmək müqaviləsinin müddətini uzatmağı tapşırmağa məcbur olub.

“Hakimiyyət Paşinyanın timsalında yol verdiyi səhvini etiraf etdi, bununla yanaşı bu amil hökumətin aşağı təbəqələrinin və qürurlu vətəndaşların hökumətə münasibəti baxımından təhlükəli ola bilər. Hökumətə xidmət edən qürurlu və bir o qədər də qürurlu olmayan təbəqələr Nikol Paşinyanı səhv başa düşə bilər, bu da onu səhv etmək fəlsəfəsi barədə bir açıqlama verməyə sövq edir.

“Facebook”da yer alan uzun bir yazısında, hökumətin “haqlı” ya da “səhv” olduğuna dair mübahisələrə toxunub və qələbə əldə etmə işində səhv etmək ehtimalı ilə əlaqədar öz tezislərini təqdim edib. Paşinyan “Səhv etmək üçün qətiyyət - Həqiqi yol” başlıqlı mülahizələrində Paşinyan, qələbə yolunda qismən haqlı, qismən manipulyasiya yolu ilə səhv etmək əzminin ola biləcəyini bildirir.

“2018-ci il inqilabından sonra ictimai müzakirələrdə ən populyar çıxışlardan biri hakimiyyət orqanlarının səhv addımlarının üzə çıxarılması və onları doğru yola yönəltmək cəhdləridir. İctimai mübahisələr sahəsində bu, əlbəttə ki, başa düşülən və məqbuldur, lakin hökumətin fəaliyyətinin məntiqində bu, son dərəcə təhlükəlidir, çünki “düzgün” addımların axtarışı hökuməti və nəhayət ölkəni iflic edə bilər, çünki hər zaman daha yaxşı qərar vermək üçün bir fürsət var. Hər zaman hər yerdə tənqidlər, gözəl əsaslarla və dəlillərlə biri digərindən daha əla təkliflər ola bilər, bu qaçılmazdır, tənqidlər olacaq. Ancaq hökumət qərar verməyi, əlbəttə ki, düzgün qərarlar verməyi bacarmalıdır. Bəs bu qərarlar nə dərəcədə düzgün olmalı, ideal olaraq nə dərəcədə dəqiqləşdirilmiş olmalıdır? Bu məsələ Ermənistandakı hakim siyasi qüvvənin “Vətəndaş Müqaviləsi” partiyasının tarixi və ideologiyası kontekstində xüsusilə aktualdır”, - deyən Paşinyan “Vətəndaş Müqaviləsi” partiyasının inqilabın qələbəsini təmin edən səhvlərini təqdim edərək yazıb.

“Beləliklə, irəliləməyimizə imkan yaradan yalnız səhv etmə, səhvə yol vermə əzmidir”, - deyə Nikol Paşinyan gələcəyə baxış olaraq fikrini yekunlaşdırmaqla qeyd edir ki, “Vətəndaş Müqaviləsi” partiyası də 2014-cü ildə və hətta ondan öncədə başladığı “həmin ardıcıl səhvlər yolunu” davam etdirməlidir.

Əslində Paşinyanın təqdim etdiyi tezislər ən azından maraqlı və mübahisəlidir, bu siyasi həyatda, xüsusilə Nikol Paşinyan tərəfindən yaradılan ucuz söyüşdən fərqli olaraq, ictimai-siyasi mübahisələrin mövzusuna çevrilərsə müsbət olar”, - deyə nəşr yazıb.

Müəllif qeyd edir ki, Paşinyanın mövqeyində konseptual bir qüsur var.

“O, “səhvlərin” statusunu ayırd etmir, ən əsası - dövlət idarəetməsi sahəsində ölümcül və hətta dağıdıcı ola biləcək yol verilən səhv ola biləcəyini fərq etmir.

Xüsusilə, Paşinyan strateji və taktiki səhvləri ayırd etmir, çünki belə davam etdiyi halda, taktiki səhvlərin, hətta müsbət təsir göstərə biləcəyi təqdirdə, strateji səhvlərin ziyanının geridönməz ola biləcəyi məcburi şəkildə bildirilməlidir.

Yeri gəlmişkən, Paşinyan hökumətinin həssaslığı yalnız obyektiv təmələ malik və bu səbəbdən məqbul sayılan taktiki səhvlərlə deyil, həm də strateji səhvlərlə şərtlənir. Rusiya ilə münasibətlərin korlanmasından başlayaraq, məhkəmələrin blokadaya alınması çağırışları, Konstitusiya Məhkəməsi ətrafında gedən proseslərə, iqtisadi inkişaf üçün konseptual bir proqramın olmamasından, biabırçı kadr siyasətinə qədər bütün bunlar və digərləri, hamısı bərpaolunmaz nəticələrə səbəb ola biləcək strateji səhvlərdir.

Paşinyanın lirik ifadə ilə kifayət qədər məlahətli bir şəkildə təqdim etdiyi “həyati səhvlərindən” fərqli olaraq bu səhvlər bağışlanmır və alqışlanmır edilmir. Ölkənin lideri bu səhv statusları ilə səbəb əlaqəsi arasındakı fərqi anlamırsa və ya reallığı bilərəkdən təhrif edirsə, bu son dərəcə təhlükəlidir.

Ümumiyyətlə, Paşinyanın geniş düşüncəsi məşhur “heç bir iş görməyən şəxs, heç vaxt səhv etmir” tezisinə söykənir. Hər halda, belə bir təəssürat əldə edilir. Ancaq belədirsə, səhvlərinin əhəmiyyətini dərk etməyən ölümcül səhvlərə yol verdiyini söyləmək yerinə düşər, Paşinyan “səhv” doktrinası ilə şərh etdiyi məsumsuzluq kompleksini rəhbər tutur.

Səhv tezisini müvəffəqiyyətin təminatı kimi təqdim edən Paşinyan partiyasını səhv etmək əzmi ilə işə davam etməyə çağırır.

“Çünki Ermənistanı irəli aparmağın yolu budur. “Sevilmək” üçün rahatlıq bölgəsində olmaq istəyimizdən imtina etməliyik, çünki burada qalmaq üçün iqtidara gəlməmişik, xalqımıza, dövlətimizə yeni bir düşüncə ölçüsü yaratmaq, Ermənistanı bu ölçüyə qaldırmaq üçün hakimiyyətə gəlmişik. Ardıcıl səhvlər strategiyamızı davam etdirərək bunu edəcəyik”, - deyə Paşinyan yaxınlaşan əzabı elan etməmək, yaxın zamanda hesaba çəkilmək təhlükəsinin bu məktubla özünü əvvəlcədən sığortalamamaq üçün etmədiyini qeyd edir.

Ancaq bu rəyində Paşinyan çox vacib bir açıqlama verir: “Çünki biz burada qalmaq üçün hakimiyyətə gəlməmişik…”

Bu həqiqətən Paşinyan üçün bir inancdırsa, o zaman vaxtında hakimiyyətdən getməyə də qərarlı olmalıdır. Uzunmüddətli perspektivdə Paşinyanın Ermənistana və Ermənistanın demokratiyasına göstərdiyi ən böyük tarixi xidmət, seçki yolu ilə iqtidarı tərk etməsi olacaq. Bu qədər siyasi iradə və qətiyyət sahibi olacaqmı, hökuməti tərk edəcəkmi, yoxsa nəyin bahasına olursa-olsun hakimiyyətdə qalacaqmı? Bu hekayənin hamısının bir səhv etməklə əlaqəli olduğunu nəzərə alsaq, çox güman ki, hakimiyyəti təhvil vermək və onu antidemokratik vasitələrlə davam etdirmək təhlükəsi olduğu təqdirdə, Nikol Paşinyan “burada qalmaq üçün iqtidara gəlmədik” deyərək səhv etdiyini bəyan edəcək”, - deyə nəşr yazıb.

Alpər Mövludoğlu
Ordu.az

 

Mənbə: ordu.az