Ermənistan iqtidarının köləsi və kölənin hakimiyyəti

Ermənistan iqtidarının köləsi və kölənin hakimiyyəti

“Dostlarım var idi. Hey, Don, axşam yeməyinə gedək, tamam, yaxşı Riçard, mən gələcəm, ay Don, gəl bir yerə gedək. Tamam, Lari, daha sonra bir Nyu-York restoranında görüşərik ... Möhtəşəm bir söhbət etdik, nədən danışdığımızı bilməyiniz vacib deyil, bu sizin işiniz deyil. Akma biz, qayğısız idik”. ABŞ Prezidenti Donald Tramp keçən həftə sadalanan nümunələri çəkməklə, yüksək dövlət vəzifəsinə seçilməklə bütün dostlarını itirdiyini bildirib.

“Birdən ABŞ prezidenti oldum. Və indi onlar mənə zəng edirlər. “Cənab Prezident, bəy, daha heç nə vaxtsa görüşmək istəmirsiniz?” Mən deyirəm. “Sakit ol, mənə sadəcə Donald de, məni 30 ildir tanıyırsan”, “Çox sağ olun, cənab Prezident””, -deyə Tramp xatirələrini bölüşüb.

Trampın etirafında nə qədər səmimi olduğunu, həqiqətən insan və insanlar haqqında bir hekayə olduğunu, nə qədər bir təbliğat hekayəsi olduğunu söyləmək çətindir. Ancaq bundan asılı olmayaraq, Trampın təqdim etdiyi bu model bütün dövlətlərin başçıları ilə bağlı şəraitdə, bütün ölkələrdə baş verir.

Məsələ, qlobal mənada, dövlətin ən yüksək vəzifəsini tutan bir insanın insani keyfiyyətlərinə nə dərəcədə təsir göstərdiyindən, vəzifənin bir insanı nə dərəcədə insana və ya əksinə, anti-insana çevirməsindən ibarətdir. Bu mənada Trampın təklif etdiyi mexanizm ən yaxşı katalizatorlardan biridir, yəni prezidentin keçmiş, rəsmi həyatdan əvvəlki dostları həyatında nə dərəcədə belə qalmağa davam edir, vəzifə dostluğa təsir edir, ya yox?

Müxtəlif nəzəriyyələrə istinad edərək psixoloqlar bunun liderin xarakteristikası üçün ən yaxşı katalizatorlardan biri olduğunu iddia edə bilərlər. Bəs, bu Tramp modelini Paşinyan məsələsində tətbiq etmək şəraitində hansı mənzərəni əldə edəcəyik? Qısaca, kədərli, son dərəcə kədərli bir mənzərə yaranır.

“168.am” nəşri yazır ki, Tramp məsələsində olduğu kimi, Paşinyan məsələsində də dost yoxdur. Paşinyan dostları yox, tabeçiliyində olanlar tərəfindən əhatə olunur. Hətta əvvəllər dost olanlar da bu gün tabelikdə olaraq onun yanında olurlar.

“Bunun əvəzinə, bu gün Paşinyanın yanında olmayan keçmiş həqiqi dostlarının çoxu hazırda onun sərt tənqidçiləridir. Görünür, Paşinyanın təklif etdiyi dostluqdan tabeçilik müstəvisini qəbul etmədikləri üçün onun tənqidçiləri olublar.

Paşinyan dostlarından məhrum olub, ancaq özünün, şüurlu seçimi və qərarı nəticəsində məhrum olub. Paşinyan hökuməti dostlardan, həqiqi dostlardan üstün tutub. Həqiqi dostlar sürünmədiklərini, həqiqəti söylədiklərindən, əsl dostlar dağıdıcı bir hisslə daha da yüksəlməyə kömək etmir, ancaq havadar yüksəkliklərdən endirirlər.

Ancaq, həqiqi dostlar ölkənin lideri ilə yalnız o, istəsə və hökumətlə əlaqələndirməsə qala bilər.

Paşinyan məsələsində hakimiyyət dostluqdan üstündür. Bir çoxları üçün bu müsbət bir xüsusiyyət ola bilər, bəziləri bu şəkildə Paşinyanın bir çox digər liderlərə xas olan qohumbazlığa təslim olmadığını iddia edə bilər, amma bu belə deyil, çünki əslində onun addımlarının çoxu qohumbazlığın klassik təzahürləridir. Şəxsi sahədə həqiqi dostlar olmadan yaşamaq qərarı, əlbəttə ki, Nikol Paşinyanın şəxsi işidir, hər insan həqiqi dostların olub-olmamasına özü qərar verir. Ancaq bu olduqca fərdi bir fenomen, bir insanın davranışının faktoru olaraq, onun nəticəsi kimi qəbul etdiyi qərarlarına təsir göstərərək, artıq ictimai və milli bir əhəmiyyətə malikdir. Çünki bir dostun verdiyi qərarlar insana deyil, hökumətə söykənəcək. İnsanı insanda, dostunu dostunda öldürən, insanı hakimiyyət sahibi deyil, hakimiyyətin köləsinə çevirir. Eyni şəkildə, Nikol Paşinyanın illər əvvəl daxilindəki insanlığı öldürməyə çağırdığı bir kölə halına çevirir”, - deyə o qeyd edib.

Alpər Mövludoğlu
Ordu.az

 

Mənbə: ordu.az