Postkoronavirus dövründə müharibə xüsusiyyətləri və Ermənistanın böyük problemi

Postkoronavirus dövründə müharibə xüsusiyyətləri və Ermənistanın böyük problemi

Dünyanın hazırda müharibə konsepsiyanın bir neçə səviyyə və ya təbəqəsi mənasında müharibə rejimində olması danılmazdır. Buraya əlamətlər müharibəsi kimi xarakterizə edə biləcəyimiz şeylər də daxildir. Dövlətlər, millətlər, xalqlar, cəmiyyətlər öz xüsusiyyətləri ilə mübarizə aparır və və post-koronavirus adlanan dünya hələ qüvvələr və bu nisbəti əks etdirməlidir. Buna qədər, əlbəttə ki, koronavirusdan sonrakı dünyada deyilənlərin bir status-kvonun qurulduğu və başqa bir inkişaf və ya proses olmadığı zaman statik bir gerçək olmayacağını bildirmək lazımdır. Dünya rəqabəti post-koronavirus adlanacaq dünyada da davam edəcək, buna görə də bu barədə danışmaq, sülh içində yaşamağa səy göstərməli olduğunuz bir “X” nöqtəni səhv başa düşmək mənasını verməməlidir. Bununla birlikdə, post-koronavirus dünyasında deyilənlər bəzi başlanğıc, çıxış nöqtələrə sahib olacaq ki, bunlarda da bugünkü xüsusiyyətlərin qlobal rəqabətinin nəticəsi də mühüm rol oynayacaq. Mövcud vəziyyət bir tərəfdən daha şəffaf və hesabatlı, digər tərəfdən daha səmərəli, operativ və daha sərt fəaliyyət göstərəcək sosial həmrəyliyin ən praktik təzahürü harada olacağı da olduqca ziddiyyətli və mürəkkəb reallıqları özündə cəmləşdirəcək. Məsələ burasındadır ki, mövcud dərin böhran müəyyən sahələrdə islahata, ixtisara salma, yaxud hətta gözləmə ehtiyacını daha da artıracaq.

Daha əlverişsiz bir mühit və daha az vaxt, eyni zamanda təcili bir ehtiyac ortaya çıxır. Bu vəziyyətdə bunu etməmək əlbəttə ki, koronavirusdan əvvəlki vəziyyətdən daha problemli ola bilər və eyni zamanda bunu etmək daha sərt qərarlar və iradə tələb edir. Bu təkcə bir ölkə üçün deyil, dünyanın demək olar ki, bütün yoluxma problemi ilə qarşılaşan ölkələri üçün xarakterik olacaq. Bütün bunlarla yanaşı, xüsusiyyətlər müharibəsi və ona qalib gəlməyin zəruriliyi haqqında danışarkən təkcə böhran mərhələsini düşünməməliyik. Qələbə çətin bir vəziyyətin maksimum birliyi və sosial həmrəyliyin maksimum təzahürünü təmin edilməsi olmayacaq. Yalnız bu domendə olsaydı, hər şey daha asan olardı.

Məsələ burasındadır ki, xüsusiyyətlər müharibəsində qələbə yalnız böhran dövründə birlik və kömək etmək imkanına malik olmayan dövlətlərin, cəmiyyətlərin və ya xalqların əlində olacaq. Qələbə, daha doğrusu, müvəffəqiyyət və davamlı rəhbərlik, böhran olmayan dövrlərdə yaşayış və birlikdə yaşamaq qaydaları adlandırılan, daxili rəqabət qaydaları ətrafında razılığa gələn və bunu konstitusiya ilə möhkəmlətmiş və qoruyan dövlətlər, cəmiyyətlər, millətlər və xalqlar olacaq. Məsələ burasındadır ki, xalqımız həmişə böhranda birləşmək və əl sıxmaq baxımından fərqlənir.

Aqil Məmmədov
Ordu.az

 

Mənbə: ordu.az