“İnsanlar, hətta yüksək vəzifəli məmurlar Ermənistanda heç bir sosial və iqtisadi böhran olmadığını bildirəndə maraqlıdır heç olmasa böhranın nədən ibarət olduğunu bilirlərmi? Bax burada deyiblər, niyə böhranın quyruğu olur?”. Ordu.az xəbər verir ki, bu, Ermənistanın nüfuzlu “168.am” nəşrində dərc olunan məqalədə qeyd olunub.
Müəllif yazır ki, rəsmi nəşrlər Ermənistanın böhran içində olduğunu sübut edir.
“Üç aydır ardıcıl olaraq iqtisadiyyatın tənəzzülə uğraması, üstəlik, bunun ikirəqəmli baş verməsi, bu böhrandır, ya yox? İqtisadiyyat tənəzzülə uğrayırsa, bu böhrandır, yoxsa yox? Yalnız, Ermənistanda böhran yoxdur, deməklə iş bitmir. Əgər böhran yoxdursa, bəs ölkə niyə bu vəziyyətdədir?
Bütün dünya böhrandan danışır, biz isə özümüzü Ermənistanda böhranın olmadığına inandırmağa çalışırıq. Sanki, belə deyildikdə iqtisadi vəziyyət yaxşılaşacaq və insanlar çörəklə bağlı problem yaşamağa son qoyacaq.
Böhran haqqında danışmazdan əvvəl rəsmi statistikanı götürüb öyrənmək yaxşı olardı. Rəsmi statistika göstərir ki, iqtisadiyyatın bütün sahələri bərbad vəziyyətdədir. Hər yerdə mənfi tərəflər var, irəli getmək əvəzinə geri qayıdırıq.
İqtisadi fəallığın azalması dərinləşir, perspektivlər pisləşir. Mart ayında iqtisadi aktivlik 4,9 faiz azaldı, aprel ayında eniş 17,2 faizə çatdı və may ayında artıq iqtisadiyyat açıq olduqda 12.8 faiz azalma qeydə alınıb.
Bu böhran deyilsə, onda nədir? İstədiyiniz adı verin, eyni şeydir, mənası dəyişmir.
İqtisadiyyat daimi tənəzzül mərhələsinə qədəm qoydu, geriləmə yaşayır və bu böhranın əyani ifadəsidir. İnkişaf zamanı iqtisadiyyatın geriyə yox, irəliyə getməməsinə dair göstəricilərin zəruri olduğunu, bunun da inkişaf etməsini izah etmək yəqin ki, lazım deyil.

Bəs, indi əlimizdə nə var? Son 5 ayın məlumatlarına görə, Ermənistanda iqtisadi fəallığın 3,9% azalması qeydə alınıb. Bir ay əvvəl eniş 1,7 % olmuşdu. İlin əvvəlində isə demək olar ki, 10% artım vardı. Cəmi 2-3 ay ərzində bu böyümə bir enişə çevrildi və eniş sürətlə dərinləşir”, - deyə nəşr yazır.

Məqalədə qeyd olunur ki, bundan da pis olanı, bütün bunların hamısının sonunun bəlli olmamasıdır.

“Hakimiyyətin tənəzzülün qarşısını almaq üçün atdığı addımlar nəzərə çarpmır. Hökumət iş görmək əvəzinə, daha çox danışır. Bu o deməkdir ki, yaxın gələcəkdə iqtisadi böhran getdikcə daha da dərinləşəcək, daha pis günlər keçirəcəyik, insanlar bu gün böhran vəziyyətində olsalar da, daha pis sosial vəziyyətə düşəcəklər.

Paşinyan aprel ayında Ermənistanda 71 mindən çox iş yerinin bağlandığını elan edəndə maraqlıdır, bu sosial böhranın əlamətidir, ya yox? Bəs, iş yerlərinin bağlanmasının nəticəsi nədir? Nəticə budur ki, 71 mindən çox insan pul qazanmaq imkanından məhrum olub.

71 min nəfər qeydiyyata alınan işçilərin 12% -dir. Ölkədəki 71 min işçi, o cümlədən onların arxasında duran insanlar gəlirlərini itirirsə bu sosial böhranın təzahürüdür, ya yox?

İqtisadi məhdudiyyətləri aradan qaldırılmasına baxmayaraq, 21 min insan əmək haqqı şəklində əvvəlki gəlirlərindən məhrum olmağa davam edirsə, indi həmin insanların sosial vəziyyəti pisləşir, yoxsa yaxşılaşır? Yoxsa düşünürlər ki, hökumətin bir neçə min drama dəstəyi sosial problemlərin öhdəsindən gəlmək üçün kifayətdir?

Bu il on minlərlə vətəndaşın xaricdə işləmək imkanından məhrum olubsa, gəlirsiz qalması halında həmin insanların sosial vəziyyəti yaxşılaşıb, yoxsa pisləşib?

Ölkəmizdə işsizliyin artması və yoxsulluğun dərinləşməsi danılmazdır. Bunu necə adlandırmağınızın heç bir əhəmiyyəti yoxdur.

Bilməyənlər üçün yəqin ki, qeyd etmək lazımdır ki, ölkədə istehlak tələbi azaldıqda, ticarət dövriyyəsi azalanda, insanların alıcılıq qabiliyyəti və ödəmə qabiliyyəti azaldıqda, bu sosial vəziyyətin pisləşməsinin nəticəsidir. İnsanların tələbatlarını mümkün qədər az təmin etməsi yaxşı güzaranlarından irəli gəlmir.

Axı, Ermənistanda sosial böhran yoxdursa, iqtisadiyyat “parlaq” vəziyyətdədirsə, onda niyə dövlət büdcəsinin gəlirləri icra olunmur, sosial xərcləri ödəmək üçün nəzərdə tutulandan daha çox borc götürülür? Heç olmasa son aylarda büdcə gəlirlərinin icra edilməməsinin hara çatdığını bilirsinizmi? Yalnız may ayında dövlət büdcəsinə nəzərdə tutulandan 30% -dən çox az vergi gəlirləri daxil olub. İqtisadiyyatda hər şey yaxşıdırsa, böhran yoxdursa, onda büdcənin pulları haradadır?

Yekun olaraq, amma ən əhəmiyyətlisi, başlıq bu məqaləni oxumağa məcbur etdi. Bu gün Ermənistan təkcə iqtisadi və sosial böhran içərisində deyil, həm də humanitar böhrandadır. İnsanların təhlükəsizliyi təhlükə altındadır, dövlət qurumları xalqın sağlamlığına olan tələbatı vaxtında tam ödəyə bilmirlər. Sistem dağılmaq ərəfəsindədir.

Başqa sözlə, biz təkcə sosial və iqtisadi deyil, sağlamlıq böhranı ilə də üzbəüz qalmışıq. Virusa qarşı zamanında qeyri-ciddi münasibətimiz nəticəsində hər gün onlarla insan ölümünə səbəb oluruq.

Bunlar böhran deyilsə, onda bunlar nədir? Bunları nə və necə adlandırdığımızın əhəmiyyəti yoxdur. İstəyirsinizsə, başqa bir ad verə bilərsiniz, amma eyni şeydir, bu görüntünün mahiyyətini dəyişdirmir.

Bizim problemimiz bütün bunların necə adlandırılmasında deyil, niyə özümüzü bu vəziyyətə salmağımız və bundan çıxmaq üçün nə etmək lazım olduğunu tapmaqdır”, - deyə nəşr yazır.

Alpər Mövludoğlu
Ordu.az

Mənbə: ordu.az